Scherpe onderhandelingen cao
De OR van een gemeente gaat niet over de collectieve arbeidsvoorwaarden. Maar de arbeidsvoorwaarden zijn wel een heikel punt op dit moment. Er moet een nieuwe cao Gemeenten worden afgesloten maar de werkgevers, verenigd in de VNG enerzijds, en de vakbonden anderzijds, staan nog lijnrecht tegenover elkaar in de onderhandelingen.
De tegenstellingen
De vakbonden vinden dat de werknemers in de gemeenten recht hebben op meer loon, meer mogelijkheden voor verlof en handhaving van de vergoeding van het derde jaar arbeidsongeschiktheid. Maar de VNG heeft hele andere prioriteiten. De VNG geeft aan dat de gemeenten er financieel slecht voorstaan door alle extra taken die gemeenten hebben gekregen. De Rijksoverheid heeft de gemeenten hiervoor slechts deels gecompenseerd. Denk daarbij aan de verantwoordelijkheden op gebied van (ouderen)zorg als gevolg van de WMO en de Wet Jeugdzorg. Ook de invoering van de Participatiewet heeft de gemeenten opgezadeld met extra kosten.
Financiële problemen
Het is een ingewikkelde situatie maar de VNG heeft wel een punt. Veel gemeenten moeten bezuinigen om überhaupt uit de rode cijfers te blijven. In veel gemeenten moeten soms hele pijnlijke keuzes worden gemaakt als bijvoorbeeld het sluiten van een plaatselijk zwembad of het stopzetten van subsidies aan lokale initiatieven. De vraag die de vakbonden terecht opwerpen is of de werknemers nu de dupe moeten worden van die financiële problemen.
Paradox
Het is ook een rare paradox. Enerzijds hebben gemeenten veel meer en vaak ook veel complexere taken gekregen. Vraag dat maar aan de ambtenaren die met de WMO en de Jeugdzorg belast zijn. Daar staat dan tegenover dat de gemeenteambtenaren per saldo koopkracht moeten inleveren. Anders gezegd, er wordt verwacht dat er harder gewerkt wordt tegen minder beloning.
Nieuwe cao nodig
Het is spannend hoe het zich gaat ontwikkelen maar er zal een uitkomst moeten komen. De huidige cao Gemeenten liep tot en met 31 december 2020. Omdat er nog geen nieuwe cao is, is die cao op dit moment nog geldig. Als er een nieuwe cao wordt afgesloten dan zal die waarschijnlijk voor een deel met terugwerkende kracht effectief worden. Het is al met al geen gemakkelijke situatie. Maar de speler die hier indirect een grote rol in heeft, namelijk de Rijksoverheid, kijkt met belangstelling toe.
Bericht Binnenlands Bestuur:
“Belangrijkste struikelblok is de verbetering van het loon van gemeenteambtenaren. De werkgevers vonden dat ze een net bod deden met een loonsverhoging van een half procent in 2021 en een eenmalige uitkering voor alle werknemers van 300 euro bruto. De bonden stelden daar een eis tegenover van 2,75 procent en verschillende bonussen voor diverse beroepsgroepen, waaronder 500 euro eenmalig voor vitale functies. Daarnaast stonden ook de herinvoering van een VUT-regeling en een verlofnorm van acht dagen op het wensenlijstje van de bonden. ‘Gezien de financiële positie van gemeenten en de omstandigheden van veel werkende Nederlanders is dat onrealistisch en niet uit te leggen’, meenden de werkgevers”. Bron: Binnenlands Bestuur, zomer 2021